این روزها را بگذریم؛ اما این علم و علم کشی بی اصل و نسب نیست. بی حکمت نیست. اینجا نیز حقایقی نهفته است. هرکدام از این اجزا نشانی است از فرهنگ عاشورایی مردم تهران که در ادامه با برخی از آنها آشنا می شوید:
تیغه ها نماد حق طلبی شیعه است که هیچگاه در نیام نخواهد بود.
تعداد تیغه ها ۵ تن و ۱۲ امام و ۱۴ معصوم است. تیغه وسط نیز الله است که تعادل علم را حفظ می کند. بیشتر هم نمی سازند. بودند اهل هنری که سفارش بیش از ۱۵ تیغه نمی پذیرفتند.
نمادهای علم عاشورا چه مفهومی دارد؟
علم طوق دار و تک تیغ هم هرجا برود اولی بر احترام است.
-روی تیغه ها زیارت عاشورا و یا اشعار محتشم است.
شیر در علم نشان قدرت است و شجاعت؛ امیرالمومنین. اسدالله الغالب.
نمادهای علم عاشورا چه مفهومی دارد؟
برخی نیز معتقدند به ماجرای آمدن شیر بعد از شهادت سیدالشهدا در کربلا اشاره دارد.
آهو نماد “ضامن آهو” است. نماد امام رضا. اشاره به ضمانت و رحمت و مغفرت سیدالشهدا در کربلا دارد؛ هم داستان حضرت حر و هم نصیحت به شمر ملعون.
نمادهای علم عاشورا چه مفهومی دارد؟
زنگوله، زنگ حیدری است که وقتی وارد زورخانه می شوید به صدا در میاید. برخی هم آنرا مرتبط به ماجرای ساکت شدن زنگوله های شتران در ابتدای خطبه حضرت زینب در شام می دانند.
نمادهای علم عاشورا چه مفهومی دارد؟
-طاووس نماد امام زمان علیه السلام است. المهدی طاووس اهل الجنه
نمادهای علم عاشورا چه مفهومی دارد؟
شتر نشانه اسارت اهل بیت است. برخی هم آنرا اشاره به حدیث پیامبر در معراج می دانند که فرمود:دیدم کاروان بی پایانی از شتر ها حرکت می کردند که حامل فضائل امیرالمومنین بودند.
نمادهای علم عاشورا چه مفهومی دارد؟
“مرغ رخ” در کنار علم استفاده می شود و ترکیب پرنده و صورت انسان است و نماد محافظ علم. برخی می گویند همان براق است که در شب معراج مرکوب پیامبر اکرم بوده است.
هدهد نشانه سفیری و پیام بری عاشورا است.
سراژد ها نیز نشان نفس سرکش است و هم اشاره به داستان لشکر جنیان در کربلا برای کمک به امام حسین دارد و نپذیرفتن این نصرت از سوی ایشان.
خروس اذان گو، نماد غیرت است.
کبوتر هم نشانه آزادگی و شهادت است.
شمع و فانوس نماد قداست و پاکی است.
گفتنی است علم را پهلوانان خوشنام شهر حمل می کردند. و باید گفت که کمتر سنت ماندگاری است از قدیمی های ما، که بدون رمز و راز و اسرار باشد.
تاریخچه علم
به نظر می رسد که نوعی علم در زمان آل بویه برای مراسم محرم استفاده می شده است. در زمان آق قویونلوها طبل و علم از امامزاده ها توسط علما در مراسم مذهبی حمل می شده است. با تشکیل دولت شیعی صفوی، علم بصورت گستره ای در مراسم محرم و سایر مراسم مذهبی بکار مورد استفاده قرار می گرفته است. قدیمی ترین علم های ایرانی در کاخ توپ قاپی استانبول نگهداری می شود. این علم ها از غنایم جنگی است و پس از تصرف شهر تبریز توسط سپاهیان عثمانی، شاه سلیم آنها را به استانبول منتقل کرد که پس از رواج تشیع در زمان شاه اسماعیل مورد استفاده دسته ها قرار می گرفت، از صفحه ای آهن به صورت تیغه ای باریک و بلند ساخته می شد. در راس آن علامت و نشان سنتی و قومی قبیله و در شیعه مذهبان نام الله یا نام الله و محمد و علی یا نام الله و پنج تن نقره کاری (نقره کوبی) یا کنده کاری می شد.
تیغه باریک و بلند آهنین با صفحه ای مدور و بزرگ تر در انتهای تیغه که دارای قابی از فلز بود خاتمه می یافت. دور این قاب را با سرهای اژدها که از هنرهای چینی و ژاپنی اقتباس شده بود، می آراستند. این علمها برروی دسته ای چوبی یا فلزی قرار می گرفت و پیشاپیش دسته ها حمل می شد. در سالهای بعد، بخصوص در دوران زندیان و قاجاریه، تزئینات دیگری به علمهای دسته اضافه شد و عزاداران مذهبی در ایام سوگواری یا بزرگداشت و تشریفات دیگر آنها را به کار می برند.
https://namnak.com
