اگر روزی بخواهم یک تحقیق جامع درباره تاثیر اینترنت و فضای شبکههای اجتماعی بر زندگی روزمره مردم داشته باشم، بدون شک بخشی از تحقیقم را به «داستان فیجت اسپینر» اختصاص میدهم؛ اسباببازی نوظهوری که تقریبا همه را واداشت که یکبار هم شده امتحانش کنند.
تا همین چند هفته پیش اگر سری به اینستاگرام میزدید و بهخصوص اگر به فضاهای عمومیتر سرک میکشیدید، حتما هرروز ردپای فیجت اسپینر را در صفحات میدیدید. هنوز هم این ماجرا کموبیش ادامه دارد و در لوازمالتحریرفروشیها، اسباببازیفروشی یا حتی توی بساط دستفروشها اسپینرها را با تنوع زیاد میبینیم. این داستان دقیقا بازگوکنندهی تاثیر اینترنت روی سبک زندگی روزمره ماست. اسپینرها از آن سر دنیا و از طریق شبکههای مجازی بود که راه به بازار ما پیدا کردند و حسابی هم همهگیر شدند.
فیجت اسپینر (Fidget Spiner) چیست؟
فیجت اسپینر (Fidget Spiner) چیست؟,خرید فیجت اسپینر ,فیجت اسپینر ,فیجت اسپینر چرا ساخته شد؟,فیجت اسپینر,فیجت اسپینر چیست,آیا فیجت اسپینر در درمان مشکلات روانی موثر است؟فیجت اسپینر یک وسیلۀ سه پر ، دوپر یا چند پر است که قسمت مرکزی پرههای آن را را یک بلبرینگ تشکیل داده تا کاربر قادر باشد با نگه داشتن بخش مرکزی پرهها را چرخانده و به همین راحتی عمل تخلیۀ عصبی را شروع کند! طبق آنچه در منابعی همچون Guardian، New York Times و New York Post ذکر شده این وسیله برای نخستین بار توسط شخصی به نام Catherine Hettinger اختراع شد.
به گفتۀ خانم هتینگر ایدۀ ساخت این وسیله زمانی به ذهنش خطور کرد که دید کودکان فلسطینی وسیله ای دارند که با چرخاندن آن به سمت نیروهای اسرائیلی سنگ پرت میکنند. دیدن همین صحنه باعث شد که خانم هتینگر به فکر وسیلهای بیفتد که بتوان با چرخاندن آن از فشارهای عصبی کم کرد و آرامش بیشتری را تجربه کرد. البته این خانم مخترع در جایی هم عنوان کرده که ایدۀ ساخت فیجت اسپینر به سالها پیشتر بازمیگردد و فقط با دیدن کودکان فلسطینی به تکامل رسیده است. گویا خانم هتینگر در دوران جوانی به نوعی بیماری خود ایمنی مبتلا بوده که باعث ضعف شدید در عضلات میشده و همین مسئله مانع از بازی کردن او با دختر خردسالش میشده، اون در آن زمان وسیلهای با متریال بسیار ساده درست کرده بود که قابلیت چرخش داشته و دختربچه را ساعتها سرگرم میکرده است.
فیجتبا گذشت سالها از اختراع این وسیلۀ کوچک حالا در سال ۲۰۱۷ شاهد آن هستیم که این وسیله در میان قشرهای روزبهروز در حال بیشتر شدن است به طوری که اواخر سال گذشته مطلبی در وبسایت معبر Forbes منتشر شد که فیجت اسپینرها را یک وسیلۀ ضروری برای هر کارمندی معرفی کرده بود. استفاده از این وسیلهها در میان کودکان نیز تا جایی همه گیر شده که بسیاری از مدارس اروپایی همراه داشتن آن را توسط دانشآموزان ممنوع اعلام کردهاند.
فیجت کیوب (Fidget Cube)
فیجتفیجت کیوبها انواع دیگری از فیجت ها هستند که حداقل در ایران شناخته شده تر هستند و مدتی است که در بازار حضور دارند. این وسیلهها را بیشتر با نام مکعب آرامش میشناسند. حتما برایتان پیش آمده که به دلایل مختلف به صورت ناخودآگاه اگر خودکار فشاری در دست داشتهاید شروع کرده به فشار دادن متوالی دکمۀ سر خودکار، یا اینکه اگر گوشیتان در یک قاب ژلهای قرار دارد احتمالا برایتان پیش آمده که به صورت غیر ارادی یکی از گوشههای آن را هی خم کرده اید و از گوشی جدا کردهاید و دوباره جا زدهاید. یا اگر سوئیچ خودروتان از نمونههای تاشو است که با فشار دادن یک دکمه باز میشود قطعا باز و بسته کردن مداوم سوئیچ برایتان ناآشنا نیست. یا حتما دیدهاید که خانمها در مواقع خاصی موی خود را به صورت ناخودآگاه دور دستشان میپیجند. به نظر میرسد که همۀ این رفتارها و عادتها راهکارهای غریزی ذهن برای فرار از دغدغه و مشغلۀ فکری باشد.
فیجتمکعب آرامش مجموعهای از دکمهها، و قسمتهای حرکتی است که چند روش مختلف برای تخلیۀ فشار عصبی در اختیار شما قرار میدهد تا شما قادر باشید با عملی شبیه به خاموش و روشن کردن، چرخاندن چرخدندهها، غلطاندن گوی، چرخاندن دیسک و چند حرکت دیگر تمام مشغلههای ذهنی خود را با استفاده از این مکعب آرامش تخلیه کنید. این مکعب از پروژههایی بود که در سال گذشته توانست با فروش رویایی شش میلیون دلار در لیست پربازده ترین پروژههای نوآورانه جا خوش کند در حالی که انتظار میرفت فروش آن تنها ۱۵ هزار دلار باشد.
فیجتاصلی ترین سوالی که پس از مطالعه کردن این مطلب ممکن است به ذهنتان خطور کند این است که آیا اصلا فیجتها تاثیری در بهبود آرامش روانی و قدرت تمرکز فرد ایجاد میکنند یا خیر. واقعیت این است که با توجه به نوظهور بودن این وسیلهها هنوز پژوهش معتبری درمورد تاثیر واقعی آنها بر تخلیۀ عصبی یا ایجاد تمرکز انجام نشده است. اما شواهد و شنیدههایی در دنیای مجازی وجود دارند که ثابت میکنند تعداد زیادی از استفاده کنندگان ان در مدت کمی شاهد تاثیر و آرامش ایجاد شده توسط فیجت اسپینرها بوده اند. در عین حال میتوان اینطور نتیجه گرفت که عادتهای عصبی همگی راهکارهای اتوماتیک وار ذهن برای تخلیۀ بخشی از تنشها هستند و اگر این مسئله را بپذیریم ناخودآگاه تاثیر مثبت فیجتها نیز آشکار میشود.
فیجت اسپینر چرا ساخته شد؟
فیجیت اسپینر در وهله نخست به عنوان ابزاری برای سرگرمی یا بهتر بگوییم یک اسباب بازی معرفی شد اما همزمان از اثرات معجزه آسای آن برای کاهش استرس و تسکین روح نیز سخن به میان آمد؛ گفته می شود فیجت اسپینر در درمان اختلال بی توجهی و بیش فعالی معجزه می کند. برخی هم بر این باورند که فیجت اسپینر همان راهکار احتمالی برای رفع اعتیاد به تلفن های همراه است که مدت هاست کارشناسان امر برای پیدا کردنش در تلاش و تکاپو هستند.
استفاده از گجت های مشابه به اسپینر بیشتر عاملی برای حواس پرتی افراد بیش فعال است
این در حالی است که روانشناسان بالینی از جمله مارک راپورت که در دانشگاه مرکزی فلوریدا تدریس می کند و تاکنون مطالعات زیادی را روی مزایای حرکت در بهبود تمرکز حواس مبتلایان به اوتیسم انجام داده نظری غیر از این دارند و معتقدند:
استفاده از گجت های مشابه به اسپینر بیشتر عاملی برای حواس پرتی افراد بیش فعال است.
علاوه بر این، طبق اعلام کاترین ایسبیستر، پروفسور رسانه های رایانشی در دانشگاه کالیفرنیا که به مطالعه تعاملات انسان با کامپیوتر و بازی پرداخته، فیجت کیوب که نوعی مکعب پلاستیکی با دکمه های مختلف برای مشغول کردن دستان است، ابزار مناسب تری برای استفاده دانش آموزان و دانشجویان در کلاس های درس به شمار می رود و کمتر باعث حواس پرتی می شود.
فیجت اسپینرها فارغ از سودمندی شان در افزایش تمرکز حواس کودکان، مجادلات علمی در رابطه با حواس پرتی کودکان و نحوه کمک کردن به آنها برای مقابله با این مقوله را داغ تر کرده اند.
برای نمونه گرچه دیتای زیادی در رابطه با حواس پرتی بیشتر کودکان امروزی نسبت به قدیم وجود ندارد، برخی کارشناسان و محققان باور دارند که همزمان با افزایش مالتی تسکینگ به خاطر عصر دیجیتال، تمرکز حواس آنها نیز کمتر شده است.
اما روش های زیادی برای بالا بردن تمرکز حواس دانش آموزان در محیط های آموزشی وجود دارد که از آن جمله می توان به همین فیجت کیوب، افزایش زنگ های تفریح و حذف عوامل منحرف کننده حواس از محیط کلاس اشاره نمود.
پیدایش
اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم، از زمستان قبل بود که فیجت اسپینرها کلاس های درس را مورد هجوم خود قرار دادند و باعث شدند که معلم ها آنها را همچون اجناس قاچاق توقیف نمایند. اگر تا قبل از این زمان نام این محصول را در گوگل سرچ می کردید، هیچ نتیجه ای برایتان نمایش داده نمی شد، حالا اما اسپینرها در زمره آیتم های اصلی عرضه شده در فروشگاه های موبایل و بعضا خواربار به شمار می روند.
همانطور که در ابتدا گفتیم، اکنون فروشگاه ها، اسپینر را تحت عنوان کالایی برای کاستن از استرس معرفی می کنند و حتی تصور می شود که این ابزار در درمان بیماری هایی نظیر اوتیسم و بیش فعالی موثر است.
البته هنوز هیچگونه دلیل و مدرک علمی دال بر موثر بودن اسپینر در درمان این بیماری ها ارائه نشده اما این مساله باعث نشده که مردم از کاربرد و استفاده افراطی این ابزار دست بردارند. برخی هم طبق آنچه در بالا گفتیم اسپینر را همان معجزه خواستنی و غایب برای ترک اعتیاد خود به اسمارت فون ها می دانند؛ ابزاری که انگشتان را مشغول نگه می دارد تا دیگر وسوسه لمس کردن نمایشگر موبایل های هوشمند خود نشوند.
اما حذف اعتیاد به تلفن همراه، وابستگی به اسپینرها را به دنبال داشت و کار را به جایی رساند که حالا در بسیاری از مدارس ایالات متحده آمریکا و همچنین انگلستان همراه داشتن این ابزار ممنوع است.
شکل کلاسیک فیجت اسنیپر
باید در نظر داشت که ترند شدن فیجت اسپینر ابدا تازگی ندارد و اسباب بازی های مشابه به آن سال هاست که به بازار می آیند، برای مدتی ترند می شوند و سپس از خاطره ها می روند با این همه، در ماه های اخیر این ترند به نقطه غیر قابل تصوری از هیجان رسیده و شکلی تب گونه پیدا کرده است. نکته جالب آنکه درست مانند دیگر ترندهای فرهنگی نظیر پوکمون گو، این بچه ها بودند که نخستین بار جذب اسباب بازی مورد اشاره شدند.
این ابزارها ضمن آنکه به سرگرمی لذت بخش خیلی ها بدل شدند و خشم دبیران را در کلاس های درس برانگیختند، الهام بخش نوعی بر هم ریختگی اقتصادی هم بوده اند.
تولید یک فیجت اسپینر بسیار کم هزینه است حال آنکه با قیمت چند ده هزار تومان در بازار به فروش می رود. در این میان برخی هم تلاش می کنند که از آب گل آلود ماهی بگیرند و با عرضه اسپینرهای لوکس رقم هایی نجومی را از علاقمندان آنها دریافت نمایند.
اما آنطور که نشریاتی مانند گاردین و نیویورک تایمز در ابتدای امر مدعی شدند عواید این اختراع تنها برای مدتی کوتاه نصب مخترع آن شد، که البته کمی بعد نادرست بودن ادعای آنها ثابت گردید.
در تمامی این مقالات گفته می شد که خانمی ۶۲ ساله به نام کاترین هتینگر آن را ساخته است در حالی که خانم هتینگر این گفته را نفی کرده. او می گوید زمانی به خاطر ابتلا به یک بیماری نادر عصبی قادر به جنب و جوش و بازی کردن با دختر خردسالش نبوده و با استفاده از وسایل ساده ای که در منزل داشته اسباب بازی مشابه به اسپینر با شمایل بشقاب پرنده را برای فرزندش می سازد و در سال ۱۹۹۳ نیز درخواست خود برای ثبت پتنت آن را تسلیم سازمان مربوطه در آمریکا می کند که البته این پتنت حدودا چهار سال بعد به وی اعطا می شود.
اما دارندگان پتنت باید مرتبا وجهی را به اداره پتنت ها پرداخت کنند تا همچنان نامشان به عنوان دارنده حق امتیاز آن محصول باقی بماند و چون خانم هتینگر این پول را پرداخت نکرد پتنت وی در سال ۲۰۰۵ منقضی شد. روزها گذشت تا اینکه در اواخر سال ۲۰۱۶ ترند تازه ای در سرتاسر دنیا به وجود آمد و وسیله ای به نام فیجت اسپینر که اندک شباهتی هم به اختراع وی داشت بازار را قبضه کرد.
خود خانم هتینگر اما بر این باور است که این اسباب بازی شباهت زیادی به آنچه برای دخترش ساخته بود ندارد و اختراع فیحت اسپینر صرفا به او نسبت داده شده است.
«اختراع فیجت اسپینر را به من نسبت داده اند»
اما با جستجوی عبارت Spinning toy یا اسباب بازی چرخنده، اطلاعات مربوط به هزاران پتنت در اختیارتان قرار می گیرد که از یویو گرفته تا هرچیزی مانند آن را شامل می شود. لذا در برهه کنونی مشخص نیست که فیجت اسپینر دقیقا به کدام پتنت ها مربوط می شود و در نتیجه اگر این اسباب بازی مخترع یا مخترعانی داشته باشد فعلا هویت آنها معلوم نیست.
از آنسو با در نظر داشتن اینکه حق امتیاز خانم هتینگر برای اسباب بازی اش در سال ۲۰۰۵ باطل شده، حتی اگر فیجت اسپینر از آن استفاده کرده باشد، باز هم این خانم حق شکایت و دریافت خسارت از تولید کنندگان این اسباب بازی را ندارد.
اگر نگاهی دقیق و موشکافانه به یکی از این اسباب بازی های بیاندازید در خواهید یافت که فرفره شاید بیشترین شباهت را به آن داشته باشد که البته نه در میان انگشتان که روی زمین به دور خود می گردد.
فرفره نتنها یکی از قدیمی ترین اسباب بازی های ساخته شده دنیاست بلکه از جمله کهن ترین دست سازه های تمدن بشری هم به شمار می رود. دانشمندان و تاریخ شناسان چندی قبل یکی از نخستین نمونه های آن را همراه با گونه های اولیه چرخ در بین النهرین پیدا کردند که قدمتی برابر با ۵۵۰۰ سال یا حتی بیشتر دارد. اما مصریان باستان هم فرفره داشته اند که البته برخی از آنها در مقبره توت عنخ آمون یافت شده.
چرا گجت فیجت اسپینر فروش زیادی داشت؟
یکی از دلایل آن قطعا اینترنت بود اما اگر دقیق تر شویم میبینیم که ماجرا به همان ابتلای انسان مدرن بازمیگردد: اختلالات روانی
اما باز گردیم به فیجت اسپینر و اثرات روانشناسی آن؛ این ابزار به واسطه طراحی اش و البته نحوه کاربردش ناخودآگاه این ذهنیت را در کاربرانش به وجود می آورد که می توانند یک دنیا در دستانشان بگیرند که البته این موضوع ابدا منافاتی با ایدئولوژی اسمارت فون ها ندارد..
اسپینر همچنین این احساس را در فرد ایجاد می کند که از قدرت و توان لازم (هرچند کوچک) برای غلبه بر قوانین طبیعی برخوردار است.
در سال ۲۰۱۵ میلادی، راپورت و همکارانش تحقیقی را روی جمعی از کودکان ۸ تا ۱۲ ساله مبتلا به بیش فعالی انجام دادند که نتایج آن در نشریه موسوم به روانشناختی کودکان غیرعادی منتشر شد.
براساس این تحقیق آن دسته از کودکانی که به واسطه فعالیت های بدنی خاص دستان و پاهای خود را بیشتر از دیگران تکان می دادند نسبت به آنها که دائما در جای خود نشسته و فعالیتی نداشتند بهتر عمل می کردند و در نهایت مشخص گردید که این تمرینات برای کودکان مبتلا به بیش فعالی سودمند هستند.
در نظر داشته باشید که تاکنون هیچ مطالعه مستقلی روی فیجت اسپینرها و اثرات سودمند آنها انجام نشده و در نتیجه نمی توان با قطعیت گفت که این ابزارها هم چنین فایده ای دارند. راپورت در تحقیق خود خاطرنشان کرده که اسباب بازی های دستی کوچک تاثیر چندانی در افراد مبتلا به اوتیسم و بیش فعالی ندارند چراکه نیازمند حرکات بدنی بزرگ که باعث تحریک ناحیه جلویی مغز (که به پایداری تمرکز حواس منجر می شوند) می گردد، نیستند. بدتر از همه اینکه این ابزار برخلاف باور عموم باعث حواس پرتی کودکان در محیط هایی نظیر کلاس های درس می شوند.
خطرات
چندی قبل گزارشی غیررسمی در رابطه با اسپینرها منتشر شد که حاکی از وجود مقادیر قابل توجهی سرب در این اسباب بازی بود که البته برای بدن به شدت خطرناک است. البته باید بگوییم این تحقیق را فردی به نام تامارا روبین از طرفداران پیشگیری آلودگی با سرب پس از بررسی تنها یازده فیجت اسپینر انجام داده و نتایج آن از سوی هیچ مرکز علمی یا دانشگاهی تایید نشده است.
خطر دیگر اما خفگی ناشی از بلعیدن اسپینرها توسط کودکان است. کمیسیون ایمنی محصول آمریکا هم اکنون در حال تحقیق در مورد موارد خفگی ناشی از بلعیدن اسپینر توسط کودکان است و انتظار می رود که به زودی گزارش مفصلی را در این باره منتشر نماید.
یکی از تغییراتی که انسان مدرن روزبهروز بیشتر از گذشته با آن دست و پنجه نرم میکند افزایش تقریباً سریع مشکلات روانی و ذهنی است که استرس، بیحوصلگی و مشغلۀ ذهنی را میتوان جزو همین موارد دانست.
تقریباً همۀ ما به خوبی با «استرس» و نگرانی آشنا هستیم و قطعاً به دفعات سطوح مختلفی از آن را در جای جای زندگی خود احساس کردهایم. شروع یک شغل جدید، وارد یک رابطۀ تازه شدن، انواع امتحان مانند کنکور و آزمون گواهینامه و هزاران مورد دیگر همه از مواردی هستند که احتمالاً برای شخص همراه با استرس خواهند بود. در دنیای امروز همه چیز سرعت گرفته و کارها به زمان بسیار کمتری نسبت به گذشته احتیاج دارند و میتوان از پشت یک لپتاپ تقریباً به همهجای دنیا سفر کرد و کارها را به انجام رساند. همین سکون ممکن است در شخص ایجاد نوعی «بیحوصلگی» کند. «مشغلۀ ذهنی» نیز از موارد دیگری است که باز هم به علت سرعت گرفتن کارها و در نتیجه افزایش تعداد آنها و پیچیدهتر شدن زندگی روزانه ممکن است به سراغ خیلیها آمده باشد.
فیجتبرای درک بهتر این تفاوت بیایید نگاهی به روش زندگی افرادی بکنیم که پیش از ما زندگی میکردند یا هنوز هم در روستاها زندگی میکنند و اسیر هیاهوی زندگی شهری و مدرن نشدهاند. یک فرد روستایی را در نظر بگیرید که صبح اول وقت از خواب بیدار شده و برای کسب روزی به سمت زمین کشاورزی خود روانه میشود و پس از اتمام کار که کاری ساده از لحاظ ذهنی (و احتمالاً سخت از لحاظ جسمانی) به سمت منزل بازگشته و شاید پس از ساعتی خوشوبش با اهالی محل به سمت منزل رفته و چند ساعتی به خوردن شام و گپ و گفت با اعضای خانواده میپردازد و فردا دوباره همه چیز از نو آغاز خواهد شد. چنین فردی اگرچه ممکن است روزهای تکراری داشته باشد و تعداد دغدغههای او انگشتشمار و ساده باشد اما زندگی سادهتر همیشه ذهنی آرامتر به همراه داشته است. قرنها بشر به همین شیوه زندگی کرد و تا سالها کسی نمیدانست استرس یا مشغلۀ ذهنی و بیقراری چیست.
خرید فیجت اسپینر ,فیجت اسپینر ,فیجت اسپینر چرا ساخته شد؟,فیجت اسپینر خرید اینترنتیالبته قرار نیست که ما مانند کسانی زندگی کنیم که در روستاها مشغول زندگی هستند و آنچه گفته شد تنها به دلیل درک بیشتر روش زندگی خودمان بود. حالا در عصری که زندگی شهری بدون استرس و نگرانی تقریباً غیرممکن به نظر میرسد طبیعی است که راهکارهایی برای مقابله با این آفت زندگی آرام ارائه شده باشد. یکی از این راهکارها تولید وسیلههای کوچکی با نام Fidget Toys یا همان فیجت است که اخیراً هم سروصدای زیادی در دنیا به پا کردهاند و روزبهروز محبوبیت آنها در حال افزایش است.
بیایید در ابتدا نگاهی بیندازیم به معنای لغوی این وسیلههای جذاب: اگر Fidget را در دیکشنری جستجو کنید به چنین چیزی بر خواهید خورد: «بیآرامی، بی قراری، بخودپیچی، لول خوری، بی قراربودن، ناراحت بودن». این کلمه در زبان انگلیسی هم به صورت اسم و هم به صورت فعل استفاده میشود. حتماً شما در دانشگاه، مطب دکتر یا بانک کسانی را دیدهاید که جایی نشسته باشند و در حال انجام یک عمل تکرار شونده مانند تکان دادن پا در ریتمهای منظم بودهاند. این عمل یا عادت عصبی درست همان چیزی است که کلمۀ فیجت به آن اشاره دارد.
فیجتFidget Toy ها آمدهاند تا به این عمل تکرار شونده رسمیت ببخشند و شخص را نسبت به اتفاقی که در حال تجربهاش است آگاه کنند. به بیان دیگر فیجت ها قرار است که عمل تخلیۀ عصبی را به راحت ترین و البته کم هزینه ترین شکل ممکن برایمان انجام دهند. دو مورد از محبوبترین این وسیلهها Fidget Spinerها و Fidget Cube ها هستند