همهی احساسات چه مثبت و چه منفی، در جای خود با ارزش هستند.
چیزی که در مورد احساساتِ به ظاهر منفی (مانند خشم، ترس و غم) آنها را نامناسب جلوه میدهد، در واقع نوع ابراز نامناسب آن، شدت بالا و یا تداوم آن است.
با روش زیر همراه اموزش مدیریت خشم، باعث افزایش هوش هیجانی در فرزندتان میشوید.
قدم اول:
باید کودکان را با احساساتشان آشنا کرد و از آنها خواست که در مورد احساسشان حرف بزنند.در ابتدا باید به آنها کمک کرد تا بتوانند احساسشان را پیدا کنند. در حقیقت باید احساسات فرزندتان را نامگذاری کنید. بنابراین وقتی فرزندتان عصبانیست هم قد او شوید به چشمانش نگاه کنید، او را لمس کنید و بگوبید میدانید او چه احساسی دارد:
« میدونم از اینکه صبر کردی تا حرف من تمام شود ناراحت شدی .» یا « میدونم از اینکه بابایی تو رو با خودش نبرد غمگینی .» یا «حتما از اینکه ما تو رو تنها بزاریم می ترسی»
قدم دوم:
همیشه باید احساسات کودک (و بقیه بزرگسالان)را تایید کنید: مثلاً
« توحق داری از دست من عصبانی باشی چون دوست داشتی تلوزیون نگاه کنی ولی ما باید به فروشگاه می رفتیم و متاسفانه کاریش نمیشد بکنیم .» احساسات کودک را نفی نکنید “تو نباید ناراحت میشدی این که چیزی نیست!”
قدم سوم:
به وضوح باید به او تاکید کنید که عصبانیت روش خوبی برای ابراز خشم نیست.
“اما اجازه نداری کتک بزنی” “اما اجازه نداری حرف زشت بزنی”
برای این کار نخست باید
با رفتار خود برای بچه ها الگو باشید. خودتان وقتی خشمگین میشوید، داد و فریاد نکنید.
وقتی خودتان خشمگین هستید، صرفا بگویید من خشمگینم و سپس علت خشم را به او بگویید و پس از برطرف شدن خشم، دوباره او را در جریان بگذارید و بگویید عصبانیتم برطرف شد. فراموش نکنید رفتار شما الگوی فرزندتان خواهد بود.
قدم چهارم
با داستان خواندن یا اجرای تئاتر و بازیهای مدیریت خشم، این مهارت را به او به صورت عملی آموزش دهید، سپس هر وقت به شیوهی درست خشمش را ابراز کرد، به او تاکید کنید که از نحوهی ابراز خشمش راضی هستید.
اگر فرزندتان به انجام مانورهایی مثل خود زنی، جیغ زدن یا گریه کردن ادامه داد تا وقتی به خودش آسیب نمیزند باید به رفتارش بی اعتنا باشید.
البته گاهی احساسات جایگزین یکدیگر می شوند مثلا خشونت به جای خشم می نشیند یا غم به بدعنقی تبدیل می شود یا ترس به خجالت بدل می گردد و همین موارد از علل اصلی درگیری والدین و کودک می تواند به حساب آید.
در چنین مواردی باید تکنیکهای مربوط به خودش را استفاده کنید مثلا در هنگام خشونت ِ کودک، تکنیک اتاق تنهایی را اجرا کنید، هنگام بهانه گیری تکنیک شنیدن حرفها و یا هنگام نق زدن، تکنیک بی اعتنایی را می توانید اجرا کنید.
کودکان غمگین نیاز به رفتاری ملایم دارند. در عین حال باید احساس ارزشمند بودن را در آنها تقویت نمایید. نگاه محبت آمیز، نوازش کردن، در آغوش گرفتن و با گرمی از آنها استقبال کردن به آنها کمک زیادی خواهد کرد. (البته رفتارتان نباید مصنوعی باشد)
همینطور کودکانی که از اعتماد به نفس کمی برخوردارند، نیاز به عشق ورزیدن و احساس ارشمند بودن دارند. از سرزنش، تحقیر و تنبیه آنها خودداری کنید. سعی کنید از آنها انتقاد نکرده و کوچکترین موفقیتشان را با شور و شوق تشویق کنید و پیامهای مثبت به آنها بدهید مثلاً بگویید
” تو امروز خیلی کارهای خوب انجام دادی ، آفرین ”
” مدتی است که حسابی ازت راضی ام “” چقدر پیشنهاد های خوبی می دی ”
” از اینکه بچه توانمندی مثل تو دارم احساس غرور می کنم ”
” میدونستی من بهت افتخار می کنم؟! ”